"Ta'lim va taraqqiyot" ilmiy-uslubiy jurnali 2025-yil 5-soni

Yuklab olish Annotatsiya ›

---

Annotatsiya

Ushbu maqolada sun’iy intellekt (SI) texnologiyalarining ta’lim tizimiga integratsiyalashuvi, uning afzalliklari, imkoniyatlari va yuzaga kelayotgan muammolar yoritilgan. Maqolada SIning o‘quv jarayonini shaxsiylashtirish, adaptiv o‘qitish tizimlari orqali individual yondashuvni ta’minlash, interaktiv va immersiv ta’lim muhitini yaratishdagi o‘rni tahlil qilingan. Shuningdek, MagicSchool AI, Eduaide AI, Diffit.me, Curipod, Brisk Teaching va Kialo Edu kabi zamonaviy sun’iy intellekt vositalarining dars rejalashtirish, baholash, tahlil qilish va muloqotni rivojlantirishdagi ahamiyati ko‘rsatib o‘tilgan. Tadqiqotda SIni ta’limga joriy etishda uchraydigan asosiy muammolar — raqamli tafovut, ma’lumotlar maxfiyligi, texnologik tengsizlik va algoritmik tarafkashlik masalalari tahlil etilgan. Shuningdek, sun’iy intellektdan foydalanishda axloqiy tamoyillarga, shaffoflik va javobgarlikka rioya etish zarurligi ta’kidlangan. Xulosa sifatida, SI texnologiyalarini mas’uliyatli va adolatli tarzda qo‘llash ta’limda sifat, tenglik va inklyuzivlikni oshirishga xizmat qilishi qayd etilgan.

Yuklab olish Annotatsiya ›

---

Annotatsiya

Mazkur maqolada umumta’lim maktablarining 6–7-sinflarida o‘quvchilarning ijodkorlik qobiliyatini rivojlantirishda interfaol ta’lim metodlari va akmeologik yondashuvning o‘zaro integratsiyasi tahlil qilingan. Tadqiqotda ijodkorlikni shakllantirishda o‘quvchilarning shaxsiy faolligini oshirish, o‘z-o‘zini anglash, mustaqil qaror qabul qilish, hamkorlikda o‘rganish jarayonlarining ahamiyati yoritilgan. Akmeologik yondashuv asosida ta’lim oluvchilarning shaxsiy yutuqlarga erishish yo‘llari va o‘qituvchining rahbarlik roli ko‘rsatib berilgan.

Yuklab olish Annotatsiya ›

---

Annotatsiya

Ushbu maqolada biologiya darslarida o‘quvchilarning sog‘lom turmush tarziga oid ko‘nikmalarni shakllantirish masalasi ilmiy asosda o‘rganilgan. Tadqiqotda ta’lim jarayonida sog‘lom turmush tarzini rivojlantirish usullari, pedagogik yondashuvlar va interaktiv metodlar tahlil qilindi. Eksperimental tadqiqot natijalari biologiya darslarida sog‘lom turmush tarzini targ‘ib qilish o‘quvchilarning bilim va ko‘nikmalarini oshirishda samarali ekanligini ko‘rsatdi. Shuningdek, sohada ilgari olib borilgan izlanishlar tahlil qilinib, ta’lim jarayonida sog‘lom turmush tarziga oid bilimlarni amaliyotga tatbiq etishning ahamiyati ta’kidlandi.

Yuklab olish Annotatsiya ›

---

Annotatsiya

mazkur maqolada gimnastika sport to‘garaklari orqali talabalarni jismoniy tayyorgarligini oshirishning samarali usullari yoritilgan. Tadqiqot davomida talabalar bilan olib borilgan mashg‘ulotlarda gimnastika mashqlarining jismoniy sifatlarni rivojlantirishdagi o‘rni tahlil qilindi. Shuningdek, mashg‘ulotlarning tizimliligi, yuklama hajmi va ularning individual xususiyatlarga mosligi baholandi. Natijalar shuni ko‘rsatdiki, gimnastika to‘garaklari orqali olib borilgan muntazam mashg‘ulotlar talabalar kuch, egiluvchanlik, muvozanat va chidamlilik sifatlarini sezilarli darajada rivojlantiradi.

Yuklab olish Annotatsiya ›

---

Annotatsiya

Ushbu maqolada dasturchilarni tayyorlashda qo‘llaniladigan zamonaviy pedagogik yondashuvlar - kompetensiyaga asoslangan (competence-based), loyihaga asoslangan (project-based) va dual ta’lim tizimi - chuqur tahlil qilingan. Tadqiqot jarayonida uchta yondashuv qiyosiy tahlil qilinib, ularning afzalliklari, kamchiliklari va amaliy qo‘llanilish xususiyatlari o‘rganilgan. Natijalar shuni ko‘rsatadiki, bu yondashuvlarni integratsiyalashgan holda qo‘llash eng yuqori samaradorlikka erishish imkonini beradi. O‘zbekiston oliy ta’lim muassasalari uchun amaliy tavsiyalar ishlab chiqilgan va pedagogik konsepsiyalarni muvaffaqiyatli amalga oshirish uchun zarur shartlar belgilangan.

Yuklab olish Annotatsiya ›

---

Annotatsiya

Mazkur maqolada kasbiy tayyorgarlik va malaka oshirish kurslari orqali migrantlarning bandligini ta’minlash metodikasi ilmiy-amaliy jihatdan yoritilgan. Unda mehnat migratsiyasi jarayonida fuqarolarning raqobatbardosh kasb va ko‘nikmalarga ega bo‘lishi, xorijiy mehnat bozorining talablariga mos tayyorlanishi, shuningdek, ularning huquqiy va ijtimoiy himoyasini kuchaytirish masalalari tahlil etiladi. Maqolada xorijiy ish beruvchilar bilan hamkorlikda tayyorlov kurslarini tashkil etish, malakani xalqaro standartlarga mos sertifikatlash tizimini joriy etish, migrantlarni onlayn platformalar orqali ish bilan ta’minlash mexanizmlari yoritilgan.

Yuklab olish Annotatsiya ›

---

Annotatsiya

ushbu maqolada gimnastika mashqlari orqali talabalar egiluvchanlik sifatini oshirishning samarali usullari yoritilgan. Tadqiqot davomida talabalar bilan olib borilgan amaliy mashg‘ulotlar natijasida egiluvchanlikning rivojlanish dinamikasi tahlil qilindi. Gimnastikaning asosiy turlari — cho‘zilish, bukilish, muvozanat va sakrash mashqlari egiluvchanlikni shakllantirishda muhim omil sifatida baholandi. Natijalar shuni ko‘rsatadiki, muntazam va tizimli gimnastika mashg‘ulotlari talabalarning mushak elastikligini, bo‘g‘im harakatchanligini va umumiy jismoniy tayyorgarligini sezilarli darajada yaxshilaydi. Tadqiqot natijalari jismoniy tarbiya darslarida gimnastika mashqlaridan samarali foydalanish bo‘yicha tavsiyalarni o‘z ichiga oladi.

Yuklab olish Annotatsiya ›

---

Annotatsiya

ushbu maqolada Paralimpiya sport turlari bilan shug‘ullanuvchi talabalarda kuch sifatini takomillashtirishning pedagogik mexanizmlari tahlil qilingan. Tadqiqot jarayonida kuch sifatining rivojlanishiga ta’sir etuvchi omillar, adaptiv jismoniy mashg‘ulotlarning samaradorligi va individual yondashuvning ahamiyati ochib berilgan. Eksperimental mashg‘ulotlar asosida Paralimpiya sportchilarning umumiy va maxsus kuch ko‘rsatkichlari tahlil qilinib, ularning o‘sish dinamikasi aniqlangan. Tadqiqot natijalari nogironligi bo‘lgan talabalarda kuch sifatini rivojlantirishda moslashtirilgan pedagogik yondashuvlarning muhimligini isbotladi.

Yuklab olish Annotatsiya ›

---

Annotatsiya

Maqolada oliy ta’limda talabalarning badiiy tafakkurini takomillashtirishda artpedagogik yondashuvga asoslangan o‘quv jarayonini zamonaviy raqamlashtirilgan sharoitda, zamonaviy nazariya va amaliyotning integratsiyalashgan muhitida tashkil etish, madaniy tadbirlar kontekstida talabalarning badiiy tafakkurini takomillashtirish modeli va “Art intellekt” texnologiyalarini loyihalashtirish masalalari yoritilgan.

Yuklab olish Annotatsiya ›

---

Annotatsiya

Raqamli media muhiti maktabgacha yoshdagi bolaning ijtimoiy-madaniy kontekstini tez o'zgartirmoqda, ammo o'qituvchilarning media savodxonligi notekisligicha qolmoqda: manbalarni tanqidiy baholash, media-kontentni pedagogik loyihalash, oilalar bilan xavfsiz muloqot qilish va rivojlanayotgan sub'ekt-fazoviy muhitga media amaliyotini integratsiyalashda kamchiliklar aniqlangan. Tadqiqotning maqsadi maktabgacha tarbiyachilarning media savodxonligini oshirishning samarali usullarini aniqlash va o'qituvchilarning raqamli kompetentsiyalarining joriy doirasiga mos keladigan malaka oshirishning dalillarga asoslangan modelini taqdim etishdan iborat. Usullari: UNESCO MIL, DigCompEdu xalqaro va milliy hujjatlarini tahliliy ko'lamli ko'rib chiqish, empirik nashrlar va maktabgacha ta'lim muassasalari amaliyotlarining tematik sintezi, shuningdek, yakuniy diagnostika vositalari bilan 12 haftalik malaka oshirish dasturini loyihalashda dizaynga yo'naltirilgan dizaynga asoslangan yondashuv. Natijalar: pedagoglarning mediasavodxonligining 6 komponentli modeli shakllantirildi: ommaviy axborot vositalarini tanqidiy tushunish; media-pedagogik dizayn; tarkibni yaratish va birgalikda yaratish; media xavfsizligi va raqamli farovonlik. Oilalar va jamoalar bilan ishlash; aks ettirish va baholash. Modelning kasbiy rivojlanishni rejalashtirish va maktabgacha ommaviy axborot vositalarining ichki auditini rejalashtirishda qo'llanilishi ko'rsatilgan. Xulosa: Pedagoglarning mediasavodxonligini oshirish tizimli amalga oshirishni — uzluksiz taʼlim dasturlarini yangilashni, uslubiy yordam koʻrsatishni va ommaviy axborot vositalaridan masʼuliyatli foydalanishning ichki tashkiliy madaniyatini rivojlantirishni talab qiladi. Taqdim etilgan model va vositalar takomillashtirish uchun takrorlanadigan yo'lni ta'minlaydi va mintaqaviy dasturlar va standartlar uchun asos bo'lib xizmat qilishi mumkin.