"Ta'lim va taraqqiyot" ilmiy-uslubiy jurnali 2025-yil 6-soni

Yuklab olish Annotatsiya ›

---

Annotatsiya

Maqolada texnologik ta’lim yo‘nalishi bakalavrlari professional kompetentligini shakllantirishning nazariy-metodik asoslari tahlil qilingan. Kompetensiya va kompetentlik tushunchalariga ilmiy-nazariy yondashuvlarni tahlil qiladi, texnikaviy va pedagogik faoliyatni uyg‘unlashtirgan holda texnologik ta’lim bakalavrlariga qo‘yiladigan zamonaviy talablarni aniqlaydi. Shuningdek, talabalarda texnik tafakkur, texnik madaniyat, texnologik ko‘nikmalar va professional-texnologik kompetentlikni shakllantirishga xizmat qiluvchi pedagogik shartlar yoritilgan.

Yuklab olish Annotatsiya ›

---

Annotatsiya

Ushbu maqolada milliy qadriyatlar tushunchasining falsafiy-aksiologik mazmuni, uning pedagogik mohiyati hamda boshlang‘ich ta’lim jarayonida o‘zlashtirilishining (interiorizatsiya) psixologik-pedagogik determinantlari tahli qilinadi. Maqolaning maqsadi – milliy qadriyatlarning pedagogik tizimini ishlab chiqish hamda ularni boshlang‘ich sinf o‘quvchilarining psixologik xususiyatlaridan kelib chiqqan holda samarali o‘zlashtirish uchun metodik yondashuvlarni asoslashdan iborat. Tadqiqotda qiyosiy-pedagogik tahli, kategoriyalash va tasniflash, psixologik interpretatsiya kabi nazariy tahlil metodlari qo‘llanildi. Natijalar shuni ko‘rsatdiki, milliy qadriyatlar ijtimoiy-fuqarolik, axloqiy-ma’naviy va madaniy-tarixiy klasterlarga ajratilishi munkin. Boshlang‘ich ta’lim yoshidagi bolalarning tafakkurining konkret-obrazliligi, kuchli emotsionalligi va taqlidga moyilligi ularga muvofiqlashtirilgan metodik yondashuvlarni (faoliyatga yo‘naltirilganlik, spiral ta’lim, fanlararo integratsiya) talab qiladi. Xulosa qilib aytganda, milliy qadriyatlarni interiorizatsiya qilish – bu tizimli, aksiosentrik yondashuv asosida amalga oshirilishi lozim bo‘lgan kompleks pedagogik jarayon hisoblanadi.

Yuklab olish Annotatsiya ›

---

Annotatsiya

Ushbu maqola yengil atletikachilarda koordinatsiya va moslashuvchanlikni rivojlantirishning metodik jihatlarini tadqiq etishga bag‘ishlangan. Koordinatsiya va moslashuvchanlik jismoniy tayyorgarlikning muhim komponentlari bo‘lib, ularning kompleks mashqlar orqali shakllantirilishi sportchilarning texnik harakat aniqligi, tezkorlik va jarohatlardan saqlanish darajasiga bevosita ta’sir qiladi. Tadqiqot jarayonida zamonaviy metodik yondashuvlar, mashq turlari va ularning samaradorligi tahlil qilindi, shuningdek, mashg‘ulotlarning yoshga moslashtirilgan xususiyatlari ko‘rib chiqildi.

Yuklab olish Annotatsiya ›

---

Annotatsiya

Ushbu maqolada axloqiy qarashlarning o’ziga xos xususiyatlariga ta’rif berilgan. Abdulla Avloniyning dunyoqarashi, erkin va teran fikrlashi talqin qilingan. Shuningdek “Turkiy Guliston yoxud axloq asarida axloq”ning mohiyati va ahamiyati ochib berilgan.

Yuklab olish Annotatsiya ›

---

Annotatsiya

maqolada tafakkurni rivojlantiruvchi o‘quv topshiriqlarining ilmiyetodik asoslari, bugungi ona tili ta’limida uning tutgan o‘rni, mavjud darsliklarda tafakkurni rivojlantiruvchi mashqlardan foydalanishning joriy holati tahlil qilinga, umumlashtirilgan, taklif va tavsiyalar ilgani surilgan.

Yuklab olish Annotatsiya ›

---

Annotatsiya

Mazkur maqolada O‘zbekiston umumta’lim maktablarida geografiya darslariga sun’iy intellect va GAT texnologiyalarini joriy etish orqali ta’lim sifatini oshirish masalalari tahlil qilingan. Unda sun’iy intellekt asosida yaratilgan interaktiv xaritalar va raqamli ta’lim resurslaridan foydalanish imkoniyatlari ko‘rib chiqiladi. Shuningdek, o‘quvchilarda mustaqil fikrlash, tahliliy ko‘nikmalar va ijodiy yondashuvni rivojlantirish masalalariga alohida e’tibor qaratilgan. Tadqiqot natijalari shuni ko‘rsatadiki, sun’iy intellekt va GAT vositalaridan samarali foydalanish O‘zbekiston maktablarida geografiya ta’limini zamonaviy talablarga moslashtirish va ta’lim sifatini yangi bosqichga olib chiqishda muhim omil hisoblanadi.

Yuklab olish Annotatsiya ›

---

Annotatsiya

Ushbu maqola boshlang‘ich va umumiy o‘rta ta’limda artikulatsion va og‘zaki mashqlarni samarali tashkil etishda multimedia vositalarining didaktik ahamiyatini o‘rganadi. Tadqiqotda multimodal yondashuv, vizual artikulyatsiya modellaridan foydalanish, audio va video asosidagi tezkor fikr-mulohaza texnologiyalari hamda o‘quvchilarning o‘z nutqini kuzatish imkoniyatlari tahlil qilindi. Keltirilgan natijalar multimedia integratsiyasi segment va suprasegment birliklarning talaffuz aniqligini, nutq ravonligini va o‘zini-o‘zi nazorat qilish ko‘nikmalarini sezilarli darajada oshirishini ko‘rsatdi. Tadqiqot multimediadan maqsadli va metodik jihatdan asosli foydalanish artikulatsion mashqlar samaradorligini kuchaytirishi hamda o‘quvchilarni faol, mustaqil nutq faoliyatiga jalb qilishini ta’kidlaydi.

Yuklab olish Annotatsiya ›

---

Annotatsiya

Ushbu maqolada ta’lim muassasalarida hayot faoliyati xavfsizligi madaniyatini shakllantirishning pedagogik asoslari muhokama qilingan. Unda hayot faoliyati xavfsizligi tushunchasi, uning ta’lim jarayonidagi o‘rni, o‘quvchilarda xavfsizlik madaniyatini shakllantirishning usullari va metodik yondashuvlari tahlil qilingan. Shuningdek, ta’lim muassasalarida xavfsiz muhit yaratish, zamonaviy pedagogik texnologiyalardan foydalanish va favqulodda vaziyatlarga tayyorgarlikni ta’minlash bo‘yicha tavsiyalar berib o‘tilgan. Maqolada shaxsga yo‘naltirilgan, kompetensiyaviy va faol ta’lim metodlari asosida xavfsizlikka oid ko‘nikmalarni shakllantirishning samarali yo‘llari ko‘rib chiqilgan.

Yuklab olish Annotatsiya ›

---

Annotatsiya

Ushbu maqolada jismoniy tarbiya gigiyenasi va sportning tibbiy-fiziologik asoslari fani orqali talabalarni tibbiy-gigiyenik madaniyatini oshirishning samarali usullari yoritilgan. Tadqiqot jarayonida talabalarning sog‘lom turmush tarziga oid bilim, ko‘nikma va munosabatlarini shakllantirishga qaratilgan interfaol metodlar, gigiyenik treninglar hamda tibbiy-profilaktik yondashuvlardan foydalanildi. Olingan natijalar shuni ko‘rsatadiki, dars jarayonida gigiyenik bilimlarni amaliy mashg‘ulotlar bilan integratsiyalash talabalarda tibbiy madaniyatni sezilarli darajada oshiradi. Mazkur yondashuv nafaqat talabalarning sog‘lom turmushga munosabatini yaxshilaydi, balki ularning jismoniy tayyorgarlik darajasini ham oshirishga xizmat qiladi.

Yuklab olish Annotatsiya ›

---

Annotatsiya

Ushbu maqolada texnika fanlarini o‘qitishda intellektual boshqaruv tizimlaridan (IBT) foydalanishning ilmiy-nazariy asoslari, metodik yondashuvlari hamda ijtimoiy-pedagogik zarurati tahlil qilinadi. Sun’iy intellekt, mashinali o‘rganish va raqamli tahlil texnologiyalarining ta’lim jarayoniga integratsiyasi o‘qitish samaradorligini oshirish, individual ta’lim traektoriyalarini yaratish va talabalarning kasbiy kompetensiyasini rivojlantirishda muhim omil sifatida ko‘rsatiladi. Maqolada O‘zbekiston oliy ta’lim tizimidagi IBT tatbiqi holati, mavjud muammolar va istiqbolli yechimlar yoritilgan.